Cách Xếp Hàng Hóa Lên Xe Nâng Hàng Đúng Cách Và An Toàn Nhất

Trong hoạt động kho bãi và logistics, việc xếp hàng hóa lên xe nâng tưởng chừng đơn giản nhưng lại là khâu quyết định đến hiệu suất và độ an toàn của toàn bộ quy trình vận hành. Chỉ một sai sót nhỏ khi xếp hàng – như lệch trọng tâm, quá tải hoặc chồng hàng không đúng cách – có thể dẫn đến nghiêng xe, đổ hàng hoặc hư hại nghiêm trọng cho thiết bị và hàng hóa.

Bởi vậy, hiểu rõ cách xếp hàng hóa lên xe nâng đúng kỹ thuật và an toàn nhất là điều mà bất kỳ doanh nghiệp nào sở hữu kho hàng, nhà máy hay trung tâm logistics đều cần quan tâm. Bài viết dưới đây, GEE Việt Nam sẽ hướng dẫn chi tiết từng nguyên tắc, quy trình và phương pháp xếp hàng khoa học, giúp doanh nghiệp:

• Đảm bảo an toàn cho người vận hành và hàng hóa.
• Tối ưu không gian lưu trữ và năng suất làm việc.
• Kéo dài tuổi thọ xe nâng và giảm chi phí bảo trì.

Cách xếp hàng hóa lên xe nâng hàng là gì? Vì sao cần xếp hàng hóa đúng cách khi dùng xe nâng?

Cách xếp hàng hóa lên xe nâng hàng là quá trình bố trí, sắp xếp và nâng chuyển hàng hóa lên pallet, càng nâng hoặc giá đỡ sao cho đúng kỹ thuật, đảm bảo sự cân bằng và an toàn tuyệt đối trong suốt quá trình vận hành.

Theo tiêu chuẩn an toàn quốc tế OSHA (Occupational Safety and Health Administration) và EN ISO 3691-1 của châu Âu, mọi hoạt động bốc xếp bằng xe nâng đều phải tuân thủ các nguyên tắc cơ bản về tải trọng, trọng tâm và chiều cao xếp hàng. Việc này không chỉ giúp đảm bảo hiệu suất vận hành ổn định, mà còn giảm thiểu nguy cơ tai nạn lao động, hư hại pallet hoặc đổ hàng trong kho.

Nói cách khác, xếp hàng đúng cách chính là nền tảng của một quy trình vận hành xe nâng an toàn, tiết kiệm và chuyên nghiệp – yếu tố mà mọi doanh nghiệp logistics, kho lạnh hay nhà máy sản xuất đều cần xây dựng và duy trì.

Vì sao cần xếp hàng hóa đúng cách khi dùng xe nâng?

Việc xếp hàng hóa đúng cách khi dùng xe nâng không chỉ là yêu cầu kỹ thuật, mà còn là biện pháp an toàn bắt buộc để bảo vệ người vận hành và tài sản doanh nghiệp.

Dưới đây là những lý do quan trọng:

• Bảo vệ hàng hóa, pallet và giá kệ khỏi hư hại: Xếp đúng cách giúp phân bổ tải trọng đều, tránh làm vỡ, nghiêng hoặc biến dạng pallet.

• Giúp xe nâng vận hành ổn định và tiết kiệm nhiên liệu: Khi hàng hóa được cân bằng, xe di chuyển mượt hơn, giảm hao mòn bánh và hệ thống thủy lực.
• Tránh tai nạn, nghiêng xe hoặc đổ hàng: Xếp sai trọng tâm là nguyên nhân phổ biến gây lật xe nâng – một trong những rủi ro nghiêm trọng nhất trong kho vận hành.
• Nâng cao tuổi thọ xe và hiệu quả làm việc của nhân viên: Xếp hàng đúng cách giúp người lái thao tác nhanh, chính xác hơn và giảm thời gian dừng máy do sự cố.

Nhìn chung, một quy trình xếp hàng an toàn và chuẩn hóa không chỉ giúp bảo vệ con người và hàng hóa, mà còn tối ưu chi phí vận hành và duy trì uy tín doanh nghiệp trong chuỗi logistics.

Các phương pháp xếp hàng hóa lên xe nâng đúng cách và hiệu quả

Xếp hàng hóa lên xe nâng hàng theo kích thước

Đây là nguyên tắc quan trọng nhất để đảm bảo sự cân bằng và an toàn khi vận hành xe nâng. Theo đó, những kiện hàng có kích thước lớn, nặng cần được xếp ở phía dưới, còn kiện nhỏ và nhẹ hơn nên xếp lên trên. Cách sắp xếp này giúp:

• Phân bổ tải trọng đồng đều trên pallet.
• Tránh làm nghiêng hoặc đổ hàng trong quá trình nâng.
• Giữ trọng tâm xe ổn định, tránh tình trạng lật xe khi di chuyển.

Xếp hàng hóa lên xe nâng hàng theo kiểu so le

Phương pháp này tương tự như cách xếp gạch xây tường: mỗi kiện hàng ở lớp trên sẽ được đặt lên vị trí giao nhau của hai kiện hàng bên dưới. Ưu điểm của cách xếp so le:

• Tăng độ ổn định cho chồng hàng.
• Giảm rủi ro đổ vỡ khi xe nâng di chuyển hoặc khi pallet bị rung lắc.
• Thích hợp cho hàng dạng thùng carton, bao tải hoặc kiện vuông.

Xếp những kiện hàng có kích thước lớn xen kẽ hoặc đảo chiều

Với các loại hàng dài hoặc không đồng đều, nên xếp xen kẽ và đảo chiều đầu – đuôi giữa các lớp để tăng độ vững chắc. Phương pháp này đặc biệt phù hợp cho:

• Hàng hóa dạng cuộn (giấy, vải, nhựa).
• Thùng hàng lớn hoặc pallet không đồng nhất.
• Ứng dụng trong kho sản xuất, in ấn, hoặc logistic tổng hợp.

Xếp theo từng loại hàng hóa

Ngoài ra, GEE Việt Nam cũng khuyến nghị doanh nghiệp xem xét từng loại hàng hóa để có cách xếp hàng lên xe nâng đúng cách hơn.

7 nguyên tắc an toàn khi xếp hàng lên xe nâng

Để đảm bảo hiệu suất và an toàn tuyệt đối trong quá trình vận hành, người sử dụng cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc an toàn cơ bản khi xếp hàng lên xe nâng. Dưới đây là 7 nguyên tắc quan trọng mà GEE Việt Nam khuyến nghị:

Kiểm tra tải trọng tối đa của xe nâng

Trước khi tiến hành xếp hàng, cần xác định tải trọng danh định (Rated Capacity) của xe — thông tin này thường được ghi rõ trên bảng thông số kỹ thuật hoặc tem tải trọng. Không được xếp hàng vượt quá giới hạn cho phép để tránh mất cân bằng, lật xe hoặc hư hệ thống thủy lực.

Đảm bảo hàng hóa được đặt cân bằng trên pallet

Hàng phải được phân bổ đều trên bề mặt pallet, không nghiêng lệch hoặc dồn về một phía. Trọng tâm hàng hóa nên nằm giữa càng nâng, giúp xe vận hành ổn định và giảm áp lực lên trục bánh trước.

Không xếp hàng vượt quá chiều cao cho phép

Mỗi loại xe nâng có giới hạn chiều cao nâng an toàn khác nhau. Việc xếp hàng quá cao có thể che khuất tầm nhìn và khiến trọng tâm xe bị dồn lên cao, tăng nguy cơ đổ hàng hoặc nghiêng xe khi di chuyển.

Không nâng hàng khi xe chưa dừng hẳn

Việc nâng hoặc hạ hàng khi xe đang di chuyển là vi phạm nghiêm trọng quy tắc an toàn. Người vận hành cần dừng xe hoàn toàn, kéo phanh tay rồi mới thực hiện thao tác nâng để bảo vệ cả người lái và hàng hóa.

Giữ tầm nhìn thông thoáng cho người lái

Khi xếp hàng lên xe, cần đảm bảo người vận hành luôn nhìn thấy đường đi phía trước. Nếu kiện hàng quá lớn, hãy di chuyển xe lùi hoặc nhờ người hỗ trợ hướng dẫn để tránh va chạm.

Dùng dây buộc hoặc khung chặn khi cần thiết

Với hàng hóa dạng tròn, cuộn hoặc dễ trượt, nên sử dụng dây đai, lưới chắn hoặc khung bảo vệ để cố định. Đây là yêu cầu bắt buộc trong các tiêu chuẩn OSHA và EN ISO 3691-1 về vận hành an toàn xe nâng.

Không để người đứng trên pallet

Pallet không phải là sàn nâng người. Việc để công nhân đứng trên pallet khi nâng là hành vi cực kỳ nguy hiểm, có thể dẫn đến ngã cao hoặc tai nạn nghiêm trọng. Chỉ được phép nâng người bằng thiết bị cage hoặc giỏ nâng chuyên dụng.

Lời khuyên từ GEE Việt Nam: Mọi doanh nghiệp nên đào tạo định kỳ kỹ năng xếp hàng và vận hành xe nâng an toàn cho nhân viên. Việc này không chỉ giúp giảm thiểu tai nạn lao động mà còn tối ưu tuổi thọ xe và năng suất làm việc toàn hệ thống kho.

Quy trình 6 bước xếp hàng hóa lên xe nâng đúng cách

6 bước giúp doanh nghiệp có quy trình xếp hàng hóa lên xe đúng cách:

• Bước 1 — Kiểm tra pallet, tải trọng và loại hàng: Kiểm tra pallet không nứt, không cong; xác định trọng lượng kiện và so sánh với tải trọng danh định của xe. Ghi chú nếu hàng dễ vỡ, trơn trượt hoặc có hình dạng bất thường.
• Bước 2 — Căn chỉnh càng nâng song song với pallet: Dừng xe cách pallet một khoảng an toàn, đưa càng nâng song song và thẳng với hai rãnh pallet để vào đều và tránh cạ mòn.
• Bước 3 — Đưa càng vào giữa trọng tâm hàng: Đẩy càng vào đến điểm giữa pallet, đảm bảo trọng tâm hàng nằm giữa hai càng để tránh lệch và nghiêng khi nâng.

  

• Bước 4 — Nâng nhẹ để kiểm tra cân bằng: Nâng lên vài cm, dừng và kiểm tra xem pallet có nghiêng, trượt hay không. Nếu thấy lệch, hạ xuống và điều chỉnh vị trí càng/pallet.
• Bước 5 — Nâng hàng đến độ cao cần thiết và di chuyển an toàn: Nâng lên độ cao vừa đủ để di chuyển (thường 10–15 cm khỏi mặt sàn), giữ tốc độ chậm, tránh cua gấp. Nếu hàng chắn tầm nhìn thì di chuyển lùi hoặc nhờ người hướng dẫn.
• Bước 6 — Hạ hàng nhẹ nhàng, tránh va chạm: Đặt pallet xuống vị trí đã chuẩn bị, hạ chậm để tránh va mạnh. Sau khi hạ, rút càng ra thẳng để không kéo lệch pallet.

Một số lưu ý khác khi thực hiện xếp hàng hóa lên xe nâng

Bên cạnh việc phải nắm rõ quy tắc khi xếp hàng hóa lên xe nâng, bạn cũng cần phải lưu ý một số vấn đề quan trọng sau:

• Không sử dụng 1 càng nâng để nâng hàng hóa.
• Không dùng pallet vỡ vì sẽ gây ra đổ kiện hàng.
• Chú ý điều chỉnh khoảng cách giữa hai càng nâng càng rộng càng tốt do các càng nâng cách xa nhau, tải trọng sẽ cân bằng khi trên càng nâng.
• Cụ thể là khoảng cách giữa hàng càng chiếm 60% chiều rộng pallet.

Mẹo giúp xếp hàng nhanh và an toàn hơn trong kho

Cách xếp hàng hóa lên xe nâng hàng cũng khá đơn giản, chỉ cần bạn nắm được một số mẹo nhỏ dưới đây thì sẽ đảm bảo được độ an toàn cao cho hàng hóa.

• Sử dụng xe nâng có camera hoặc cảm biến lùi.
• Dùng pallet đồng nhất kích thước.
• Chọn xe nâng điện reach truck hoặc counterbalance phù hợp loại hàng.
• Đào tạo nhân viên chứng chỉ vận hành xe nâng định kỳ.

Xem thêm

• Chuẩn kiểm tra "6-Point Warehouse Power Audit" cho xe nâng điện
• Bí Quyết Làm Việc Năng Suất Và Khỏe Mạnh Trong Ngành Vận Chuyển Và Kho Bãi
• Làm Sao Chọn Đúng Nhà Cung Cấp Xe Nâng Hàng Phù Hợp?

Kết luận & Khuyến nghị cho doanh nghiệp

Việc xếp hàng hóa lên xe nâng đúng cách không chỉ giúp doanh nghiệp tránh rủi ro về an toàn lao động mà còn tối ưu hiệu suất vận hành và kéo dài tuổi thọ xe nâng. Theo tiêu chuẩn OSHA (Mỹ) và EN ISO 3691-1 (Châu Âu), việc tuân thủ đúng quy trình xếp dỡ có thể giảm đến 40% nguy cơ tai nạn và hư hỏng pallet, hàng hóa.

Đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực kho lạnh, logistics, thực phẩm và công nghiệp nặng, việc kiểm tra định kỳ và đánh giá hiệu suất kho bãi là yếu tố bắt buộc để duy trì an toàn và tiết kiệm chi phí vận hành.

GEE Việt Nam khuyến nghị:

• Định kỳ huấn luyện nhân viên vận hành về quy trình xếp hàng và di chuyển xe nâng an toàn.
• Sử dụng phụ kiện và xe nâng chính hãng, được bảo trì và bảo hành định kỳ bởi kỹ sư GEE Việt Nam, để đảm bảo vận hành ổn định và giảm thiểu rủi ro.