An Toàn Cháy Nổ Khi Sử Dụng Xe Nâng

Trong các nhà máy sản xuất từ các ngành công nghiệp như hóa chất, kho xăng dầu, thực phẩm hay dược phẩm, nguy cơ cháy nổ trong quá trình vận hành thiết bị luôn là vấn đề được đặt lên xem xét hàng đầu. Một trong những giải pháp quan trọng nhằm đảm bảo an toàn là sử dụng xe nâng chống cháy nổ – dòng thiết bị được thiết kế chuyên biệt để giảm thiểu rủi ro phát sinh tia lửa, nhiệt hoặc rò rỉ khí dễ cháy. Tuy nhiên, không chỉ dừng lại ở việc lựa chọn thiết bị đúng chuẩn, quá trình vận hành, bảo dưỡng và tuân thủ quy định kỹ thuật mới là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp kiểm soát nguy cơ cháy nổ hiệu quả. Bài viết dưới đây từ GEE Việt Nam sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về những nguyên nhân, quy chuẩn kỹ thuật và các biện pháp phòng ngừa cháy nổ khi sử dụng xe nâng trong môi trường dễ cháy.

Cùng GEE Việt Nam khám phá hướng dẫn toàn diện về an toàn cháy nổ khi sử dụng xe nâng, nguyên nhân, biện pháp phòng ngừa, tiêu chuẩn chống cháy nổ, lựa chọn xe nâng phù hợp.

Các nguyên nhân phổ biến gây cháy nổ khi sử dụng xe nâng

Trong môi trường công nghiệp, đặc biệt là những khu vực có vật liệu dễ bắt lửa, nguy cơ cháy nổ khi vận hành xe nâng là một mối quan ngại vô cùng thực tế. Chính vì thế, bạn cần thiết hiểu rõ các nguyên nhân phổ biến để giúp giảm thiểu rủi ro và xây dựng quy trình an toàn hiệu quả hơn.

Sự cố điện: Rò rỉ điện, chập mạch gây tia lửa

Các loại xe nâng sử dụng điện thường tiềm ẩn nguy cơ từ hệ thống dây dẫn hoặc bảng mạch bị hư hỏng. Rò rỉ điện hoặc chập mạch có thể sinh ra tia lửa, đặc biệt nguy hiểm khi xe đang hoạt động gần những loại chất dễ cháy. Việc không kiểm tra định kỳ hệ thống điện chính là nguyên nhân hàng đầu gây cháy nổ, âm thầm nhưng nghiêm trọng.

Rò rỉ nhiên liệu: Xăng, dầu diesel bị rò rỉ tiếp xúc với nguồn nhiệt

Ở các dòng xe nâng dùng động cơ đốt trong, hiện tượng rò rỉ nhiên liệu như xăng, dầu diesel hay gas thường xảy ra tại các mối nối, ống dẫn. Khi các chất dễ cháy này tiếp xúc với nhiệt từ động cơ hoặc các điểm phát sinh tia lửa, khả năng bùng cháy là rất cao.

Bảo dưỡng kém: Thiếu kiểm tra định kỳ dẫn đến hỏng hóc nguy hiểm

Việc bỏ qua lịch bảo trì định kỳ dẫn đến các bộ phận như phanh, ống dẫn, cảm biến nhiệt bị xuống cấp. Những hỏng hóc này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất vận hành của thiết bị mà còn là “mồi lửa” tiềm ẩn trong môi trường dễ cháy.

Môi trường làm việc: Khu vực chứa chất dễ cháy, thông gió kém

Khi xe nâng hoạt động trong khu vực kín, nhiều bụi hoặc hóa chất dễ bắt lửa, nguy cơ cháy nổ tăng mạnh. Thông gió không đảm bảo khiến khí dễ cháy tích tụ, chỉ cần một nguồn nhiệt nhỏ cũng đủ để gây ra tai nạn nghiêm trọng, không đáng có.

Tiêu chuẩn và quy định về xe nâng chống cháy nổ

Trong những môi trường có rủi ro cháy nổ cao, việc sử dụng xe nâng chống cháy nổ đạt chuẩn là điều bắt buộc, không chỉ để bảo vệ an toàn cho người lao động mà còn nhằm tuân thủ các quy định pháp lý liên quan.

Dưới đây là các tiêu chuẩn kỹ thuật, quy định và phân loại cơ bản cần nắm vững.

Tiêu chuẩn ATEX và EN 1755

ATEX là bộ quy định an toàn của Liên minh Châu Âu về thiết bị hoạt động trong môi trường có nguy cơ cháy nổ, trong đó:

• Chỉ thị 2014/34/EU áp dụng cho nhà sản xuất, yêu cầu thiết bị phải được thiết kế để phòng ngừa phát tia lửa hay phát sinh nhiệt.

• Chỉ thị 99/92/EC quy định trách nhiệm của đơn vị sử dụng trong việc bảo vệ người lao động tại khu vực nguy hiểm.

• Các khu vực dễ cháy sẽ được phân loại cụ thể (Zone 0, 1, 2...) để lựa chọn thiết bị phù hợp.

Hiện nay, tiêu chuẩn ATEX không chỉ giới hạn trong EU - cộng đồng chung Châu Âu mà còn đang được nhiều quốc gia khác công nhận, áp dụng trong kiểm soát rủi ro cháy nổ.

Bên cạnh đó, EN 1755 là tiêu chuẩn cụ thể áp dụng cho xe nâng trong môi trường có khí hoặc bụi dễ cháy, quy định chi tiết về kết cấu cơ khí, điện, phanh, hệ thống kiểm soát phát sinh tĩnh điện và khả năng bảo vệ người vận hành. Cụ thể:

• Tiêu chuẩn này quy định chi tiết về thiết kế, vật liệu, và các hệ thống điện nhằm ngăn ngừa nguồn phát cháy.

• Xe nâng tuân thủ EN 1755 phải đảm bảo không tạo ra tia lửa, bề mặt quá nóng hoặc phóng tĩnh điện.

• EN 1755 thường được sử dụng song song với tiêu chuẩn ATEX để đánh giá khả năng chống cháy nổ của thiết bị.

• Đây là yêu cầu bắt buộc khi xe nâng được vận hành trong các khu vực phân loại Zone 1 hoặc Zone 2 theo tiêu chuẩn ATEX.

Phân loại khu vực nguy hiểm

Các khu vực làm việc được phân loại thành Zone 0, Zone 1 và Zone 2 (đối với chất khí) hoặc Zone 20, 21, 22 (đối với loại bụi), dựa trên tần suất và thời gian xuất hiện bên trong môi trường cháy nổ. Mỗi loại zone yêu cầu xe nâng phải đáp ứng mức độ bảo vệ tương ứng, từ cấu trúc kín hoàn toàn đến khả năng tự tắt nguồn phát lửa.

Yêu cầu kỹ thuật đối với xe nâng chống cháy nổ

Xe nâng sử dụng trong môi trường dễ cháy cần được trang bị động cơ chống tia lửa, hệ thống phanh không phát nhiệt, vật liệu cách nhiệt điện, cảm biến cảnh báo nhiệt độ và khí gas. Tất cả các chi tiết cơ khí phải có khả năng ngăn chặn phát sinh ma sát gây cháy.

Biện pháp phòng ngừa cháy nổ khi vận hành xe nâng

Trong môi trường có nguy cơ cháy nổ cao như kho hóa chất, nhà máy chế biến gas hay khu vực có bụi dễ cháy, việc vận hành xe nâng đòi hỏi không chỉ kỹ thuật mà còn là sự tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp an toàn. Dưới đây là những biện pháp phòng ngừa cần được triển khai đồng bộ.

Chú ý an toàn khi sử dụng - bảo trì

• Khi đổ nhiên liệu cho xe nâng phải tắt máy hoàn toàn, cấm hút thuốc lá gần xe nâng.

• Cấm sử dụng diêm, bật lửa và các loại đèn chiếu sáng ngọn lửa khác khi đang thực hiện bảo dưỡng, bảo trì và sửa chữa xe nâng.

• Khi hàn điện và cắt khí trên xe nâng, dầu nhiên liệu cần được loại bỏ hoặc lưu trữ lại tùy theo điều kiện cụ thể, làm sạch các vết dầu tại chỗ hàn và khu vực xung quanh.

• Có bình chữa cháy tại khu vực trong nhà kho hoặc gần khu vực sửa chữa xe nâng.

• Không tự ý tăng thông số kỹ thuật của cầu chì hoặc thay thế cầu chì bằng dây kim loại khác.

• Không sử dụng phương pháp đoản mạch để dẫn dòng thử lửa hoặc kiểm tra điện áp của ắc quy.

• Tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về PCCC xe nâng là việc làm quan trọng. Người quản lý cần thường xuyên nhắc nhở nhân viên của mình. Tập huấn về phòng chống cháy nổ cho xe nâng cũng rất cần thiết.

• Ngoài ra, đảm bảo an toàn cháy nổ thì bạn cần thường xuyên theo dõi xe nâng, đặc biệt là xe nâng cũ, xe nâng đã qua sử dụng lâu năm. Chúng dễ bị lão hóa và mạch điện dễ bị đoản mạch hơn.

Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ

Các bộ phận như động cơ, hệ thống dây điện, cảm biến nhiệt và phanh cần được kiểm tra thường xuyên để phát hiện sớm dấu hiệu hư hỏng. Việc bảo dưỡng không nên dừng lại ở lịch trình cố định mà cần linh hoạt theo mức độ sử dụng và môi trường làm việc. Một chi tiết nhỏ bị mòn hoặc rò rỉ cũng có thể trở thành điểm phát sinh cháy nếu bị bỏ qua.

Liên hệ GEE Việt Nam để kiểm tra,, bảo trì bảo dưỡng xe nâng

Sử dụng xe nâng đạt tiêu chuẩn chống cháy nổ

Không phải tất cả xe nâng đều phù hợp với môi trường dễ cháy. Xe cần được thiết kế để hạn chế tối đa nguy cơ phát sinh tia lửa, nhiệt độ cao hoặc rò rỉ nhiên liệu. Việc chọn xe phù hợp phải căn cứ vào mức độ nguy hiểm cụ thể của từng khu vực, đặc biệt là các zone (khu vực) được phân loại theo tiêu chuẩn ATEX.

Thiết bị tuân thủ Chỉ thị ATEX để sử dụng trong môi trường có nguy cơ nổ được phân loại là Vùng 1, Vùng 2, Vùng 21 hoặc Vùng 22 do có khí và hơi dễ cháy và/hoặc bụi dễ cháy.

Ngoài các biện pháp phòng chống cháy nổ xe nâng, có một yếu tố cực kỳ quan trọng. Đó là bạn nên sử dụng xe nâng chất lượng cao, chính hãng và phụ tùng xe nâng từ các nhà sản xuất uy tín như Toyota, Mitsubishi, TCM, Komatsu, Linde, CAT, Nissan,… Bởi việc sử dụng xe nâng chất lượng tốt cũng sẽ giảm thiểu tối đa tình trạng cháy nổ xuất phát từ xe, từ đó đảm bảo an toàn cho người lao động và phòng chống tối đa cháy nổ tại nơi làm việc.

Trang bị thiết bị phòng cháy chữa cháy

Xe nâng vận hành trong khu vực nguy hiểm cần có thiết bị chữa cháy kèm theo, ví dụ như bình CO₂ hoặc hệ thống dập lửa tự động. Vị trí đặt thiết bị cần dễ tiếp cận và được kiểm tra định kỳ để đảm bảo khả năng vận hành ngay khi có sự cố. Ngoài ra, khu vực làm việc cũng phải có lối thoát hiểm, cảm biến khí và hệ thống thông gió phù hợp.

Đào tạo nhân viên

Nhân sự vận hành cần được huấn luyện không chỉ về kỹ thuật lái xe mà còn phải hiểu rõ quy trình xử lý sự cố cháy nổ, nhận diện rủi ro và sử dụng thiết bị an toàn. Đào tạo định kỳ giúp củng cố phản xạ và giảm thiểu sai sót trong tình huống khẩn cấp.

Tại sao nên bảo trì xe nâng thường xuyên?

Bảo trì xe nâng định kỳ không chỉ giúp kéo dài tuổi thọ thiết bị mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa cháy nổ trong môi trường làm việc có nguy cơ cao. Những hư hỏng nhỏ như rò rỉ dầu, dây điện bong tróc hay phanh kém nhạy có thể nhanh chóng phát triển thành sự cố nghiêm trọng nếu không được phát hiện kịp thời.

Việc bảo dưỡng thường xuyên giúp đảm bảo các hệ thống như động cơ, hệ thống điện và bộ lọc khí luôn hoạt động ổn định, giảm thiểu nguy cơ sinh tia lửa hoặc nhiệt độ vượt ngưỡng.

Ngoài ra, việc lập kế hoạch kiểm tra định kỳ cũng hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu an toàn lao động và quy chuẩn kỹ thuật liên quan, từ đó tránh rủi ro pháp lý và gián đoạn sản xuất do những tai nạn không mong muốn.

GEE Việt Nam - Phân phối, sửa chữa bảo trì bảo dưỡng xe nâng chuyên nghiệp uy tín

Trong lĩnh vực thiết bị nâng hạ công nghiệp, GEE Việt Nam là đơn vị có năng lực thực tiễn cao trong việc bảo trì và sửa chữa xe nâng các loại. Cụ thể:

• Đội ngũ kỹ thuật viên được đào tạo chuyên sâu, tiếp cận trực tiếp với nhiều dòng xe nâng có yêu cầu đặc thù về kỹ thuật và an toàn cháy nổ.

• Quy trình kiểm tra, bảo dưỡng được xây dựng dựa trên tiêu chuẩn vận hành của nhà sản xuất, kết hợp với điều kiện thực tế tại nhà xưởng, kho bãi.

• GEE Việt Nam không chỉ xử lý sự cố mà còn hướng đến việc nâng cao độ tin cậy của thiết bị trong dài hạn.

• Theo dõi định kỳ bằng hệ thống dữ liệu kỹ thuật được cập nhật liên tục, giúp doanh nghiệp kiểm soát tốt rủi ro vận hành, đặc biệt trong môi trường có yêu cầu cao về an toàn phòng cháy, đảm bảo chuỗi hoạt động của doanh nghiệp không bị gián đoạn.

Xem Thêm:

• Kinh nghiệm mua xe nâng:10 Câu Hỏi Quan Trọng Cần Biết

• Top 10 Thương Hiệu Xe Nâng Hàng Hiện Nay: So Sánh Giá Và Ưu Điểm

• Xe Nâng Có Phải Đăng Ký, Đăng Kiểm Không? – GEE Việt Nam

----

GEE Việt Nam tự hào là nhà cung cấp hàng đầu các giải pháp thiết bị nâng hạ, kho kệ, vật tư kho và là đại lý phân phối chính hãng của đa dạng thương hiệu xe nâng hàng tại Việt Nam, cam kết mang đến cho khách hàng những dòng xe nâng chất lượng cao, dịch vụ hậu mãi chuyên nghiệp và giải pháp tối ưu nhất cho mọi nhu cầu vận chuyển hàng hóa.

Khi chọn mua xe nâng hàng với giá tốt tại GEE Việt Nam, khách hàng sẽ nhận được nhiều ưu đãi khuyến mãi tặng kèm cùng chính sách bảo trì bảo dưỡng và phụ kiện đầy đủ. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để sở hữu xe nâng hàng – Sự lựa chọn hàng đầu cho doanh nghiệp của bạn!