Liên hệ
Giới thiệu
Báo cáo về sự bùng phát Covid-19 đang ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng và không những làm gián đoạn hoạt động sản xuất trên toàn thế giới mà còn làm cho sự gián đoạn ấy gia tăng sau từng ngày. Và điều tồi tệ nhất cũng đã đến. Các chuyên gia trong ngành logistics dự báo đỉnh điểm ảnh hưởng của Covid-19 đối với chuỗi cung ứng toàn cầu sẽ xảy ra vào giữa tháng 3, buộc hàng ngàn công ty phải giảm tốc hoặc tạm thời đóng cửa các nhà máy lắp ráp và sản xuất tại Mỹ và châu Âu. Các công ty dễ bị tổn thương nhất là những công ty phụ thuộc nhiều hoặc chỉ dựa vào các nhà máy ở Trung Quốc như là phụ tùng, vật tư và nguyên vật liệu. Hoạt động của các nhà máy sản xuất của Trung Quốc đã giảm trong tháng qua và dự kiến sẽ tiếp tục trầm cảm trong nhiều tháng.
Nhiều phân tích so sánh dịch bệnh hiện tại với dịch SARS 2002-2003, tạo ra một điểm lo ngại trên thị trường tài chính toàn cầu. Sự so sánh này rất nguy hiểm vì tầm quan trọng tương đối của Trung Quốc trong hệ sinh thái kinh tế toàn cầu đã tăng lên rất nhiều trong 18 năm qua: Trung Quốc đã tăng gấp đôi tỷ trọng thương mại với phần còn lại của thế giới tại thời điểm hiện tại so với thời điểm xảy ra đại dịch SARS. Cũng so với thời điểm xảy ra đại dịch SARS, hiện tại đang có nhiều hơn các ngành công nghiệp đang phụ thuộc rất nhiều vào Trung Quốc. Dịch SARS bắt đầu ở tỉnh Quảng Đông năm 2002 và vào năm 2003 có khoảng 8.000 trường hợp bị nhiễm. Thời điểm đó, GDP của Trung Quốc chiếm 4,31% GDP của thế giới. Hiện tại, số trường hợp được phát hiện bị nhiễm Covid-19 đã chạm ngưỡng 736,000 và Trung Quốc chiếm khoảng 16% GDP thế giới, tăng gần gấp bốn lần.
Sức chống chịu của chuỗi cung ứng đang được kiểm tra bởi Coronavirus
Quan trọng không kém, áp lực gia tăng để giảm chi phí chuỗi cung ứng thúc đẩy các công ty theo đuổi các chiến lược như sản xuất tinh gọn, gia công và thuê ngoài. Các biện pháp cắt giảm chi phí như vậy có nghĩa là khi có sự gián đoạn chuỗi cung ứng, việc sản xuất sẽ dừng lại nhanh chóng vì thiếu các bộ phận. Phần lớn các công ty toàn cầu không biết về rủi ro của họ đối với những gì đang diễn ra ở châu Á thực sự là gì; đó là bởi vì rất ít, nếu có, có kiến thức đầy đủ về các vị trí của tất cả các công ty cung cấp các nguyên vật liệu cho các nhà cung cấp trực tiếp của các công ty toàn cầu này. Để dễ hiểu hơn, bạn đọc có thể hình dung Apple và Foxconn; Apple dĩ nhiên biết nhà cung cấp trực tiếp của mình – Foxconn đang đặt nhà máy và trụ sở ở đâu. Nhưng còn những nhà cung cấp của Foxconn thì thế nào?!, để vận hành 1 dây chuyền sản xuất sẽ cần rất nhiều nhà cung cấp khác nhau. Không chỉ là nguyên vật liệu, còn có vật tư hỗ trợ sản xuất, vật tư cho thiết bị sản xuất – máy móc, dây chuyền. Apple sẽ không thể nào biết Foxconn đang mua bạc đạn hay con lăn phục vụ dây chuyền từ ai, nhà cung cấp đó của Foxconn có đang nằm trong vùng dịch hay không…
Với những nỗ lực hiện tại của chính phủ Trung Quốc trong việc cách ly gần một nửa dân số và tác động tiêu cực đến hoạt động vận chuyển và sản xuất ở nước này, chúng ta có thể kết luận mà không phải lo ngại bị phản biện rằng: tác động của Covid-19 đối với sản xuất của Trung Quốc ít nhất là một mệnh lệnh đanh thép hơn SARS.
Do hậu quả của dịch SARS năm 2002-2003, vụ phun trào núi lửa Iceland vào tháng 3 năm 2010, trận động đất và sóng thần của Nhật Bản vào tháng 3 năm 2011 và trận lụt ở Thái Lan vào tháng 8 năm 2011, các công ty toàn cầu đã tự cải thiện sức chịu đựng cho chuỗi cung ứng nếu xảy ra biến cố bất khả kháng bằng cách tăng số lượng hàng tồn kho. Nhưng để tối ưu chi phí, họ vẫn thường chỉ duy trì mức hàng tồn kho từ 15 đến 30 ngày, xấp xỉ với thời gian chuyển hàng bằng đường biển từ Trung Quốc đến Mỹ hoặc từ Trung Quốc đến Châu Âu. Có thể kỳ nghỉ Tết Nguyên Đán kéo dài một tuần của Trung Quốc đã thúc đẩy một số công ty tăng mức độ dự trữ hàng tồn kho thêm một tuần nữa. Vì vậy, đối với hầu hết các công ty, với mức tồn kho như vậy sẽ đảm bảo cho họ có đủ nguyên vật liệu phục vụ cho sản xuất trong trường hợp bị đứt nguồn cung kéo dài từ 2-5 tuần tùy thuộc vào chiến lược chuỗi cung ứng của mỗi công ty. Nếu thời gian đứt nguồn cung lâu hơn, việc sản xuất sẽ phải dừng lại.
Thời gian cung cấp cũng sẽ có tác động. Vận chuyển bằng đường biển đến Mỹ hoặc châu Âu, trung bình mất 30 ngày. Điều này ngụ ý rằng nếu các nhà máy Trung Quốc ngừng sản xuất trước khi bắt đầu kỳ nghỉ của Trung Quốc vào ngày 25 tháng 01, chuyến hàng cuối cùng của họ sẽ đến vào tuần cuối cùng của tháng 02.
Tất cả điều này cho thấy rằng sẽ có sự tăng đột biến số lượng các cơ sở sản xuất và lắp ráp buộc phải ngừng hoạt động vào giữa tháng ba.
Công nhân rời khỏi 1 nhà máy lắp ráp xe hơi của Chryler
Một số nhà sản xuất đã phải điều chỉnh lại hoạt động sản xuất tại các nhà máy của họ ở bên ngoài Trung Quốc, và số lượng nhà sản xuất phải điều chỉnh hoạt động sản xuất ngày càng dài hơn. Ví dụ, Fiat Chrysler Automenses NV đã thông báo vào ngày 14 tháng 2 rằng, họ đang tạm thời ngừng sản xuất tại một nhà máy sản xuất xe hơi ở Serbia vì không thể lấy được các phụ tùng từ Trung Quốc. Tương tự, Huyndai cho biết, công ty đã quyết định đình chỉ hoạt động của các dây chuyền sản xuất tại các nhà máy của mình ở Hàn Quốc do sự gián đoạn trong việc cung cấp các bộ phận do sự bùng phát của coronavirus tại Trung Quốc. Hai ví dụ này cho thấy sự gián đoạn sản xuất đã xảy ra và còn xảy ra sớm hơn so với dự tính của nhiều người.
Thách thức của việc chuỗi cung ứng bị gãy không chỉ tác động đến những nhà sản xuất, thách thức này cũng nhắm đến ngành công nghệ cao. Thật vậy, vào ngày 17 tháng 2, Apple tuyên bố họ dự kiến thu nhập hàng quý của mình sẽ thấp hơn dự kiến trước đó. Công ty công nghệ này đề cập đến hai thách thức, nguồn cung iPhone toàn cầu bị hạn chế và nhu cầu giảm đáng kể ở thị trường Trung Quốc.
Các ngành công nghiệp khác cũng đang bị ảnh hưởng và còn tồi tệ hơn khi mức độ họ bị tác động còn gấp đôi so với một số ngành đã phân tích ở trên. Một nhà sản xuất hàng tiêu dùng đóng gói toàn cầu đã nói rằng “doanh số bán hàng tại Trung Quốc trong tháng này thấp hơn 50% so với tháng 2 năm 2019”. Có những sản phẩm đơn giản như áo cưới, và nhiều sản phẩm tương tự như vậy được sản xuất tại Trung Quốc và được bán trên toàn thế giới. Theo báo cáo này, việc đóng cửa các cơ sở sản xuất của Trung Quốc chuyên về các sản phẩm này sẽ dẫn đến tình trạng thiếu nguồn cung đáng kể cho mùa cưới sắp tới.
Dịch coronavirus đang lan rộng đã ảnh hưởng đến các cảng. Allard Castelein, Giám đốc điều hành của cảng Rotterdam cho biết: “Sự tác động của coronavirus đã được nhìn thấy. Số lượng các chuyến khởi hành từ các cảng Trung Quốc đã giảm 20% trong những ngày này. Hoạt động tại cảng Le Havre của Pháp cũng chậm lại và có thể giảm 30% trong vòng hai tháng. Và tác động dự kiến đối với các cảng Hoa Kỳ đang bắt đầu được đưa vào phân tích tài chính.
Tóm lại, chúng ta nên tìm cách ứng phó với những biến cố làm gián đoạn chuỗi cung ứng nhằm mang lại hiệu quả hơn cho ngành sản xuất trên toàn thế giới. Sự gián đoạn sẽ bắt đầu tấn công lên gần như toàn bộ các ngành trong hai đến ba tuần và có thể kéo dài trong nhiều tháng tiếp theo.
Theo tạp chí Harvard Business Review
Trần Chính
Xem thêm về Coronavirus tại https://geecorp.com.vn/
Gọi điện
